Zo koud was de koudste winter in Nederland

Frank van Delden

Laatste update:

Wat was de koudste winter in Nederland ooit gemeten? Wil jij dat weten? Lees dan snel verder! Net voor de start van de meteorologische winter, hebben we een aantal van de koudste winters op een rij gezet.

Wij zijn gek op de winter. Helaas waren in Nederland de winters de afgelopen jaren vooral nat en guur. De laatste echt koude winter in Nederland was in 1996. Die winter kwam de temperatuur nauwelijks boven het vriespunt uit. Er werd die winter veel geschaatst. De ijsperiode begin in december en duurde (met enkele onderbrekingen) tot ver in het voorjaar. In totaal waren er meer dan 100 vorstdagen.

Koudste winter Nederland - schaatsen in 1996
In de koude winter van 1996 werd er veel geschaatst.

Wat was de koudste winter ooit in Nederland?

Voor de koudste winter in Nederland ooit, moeten we helemaal terug naar 1788-1789.  Dat was (waarschijnlijk) de koudste uit het vorige millennium. Deze winter had een eigenaardig verloop. Het begon in november te vriezen en deze vorstperiode duurde tot maar liefst 13 januari. De gemiddelde temperatuur die periode was -3,2° C graden. Opvallend was ook dat het in februari regende en sneeuwde en begin maart weer begon te vriezen. Omdat de temperatuur op sommige dagen tot -17° C graden daalden. Wordt deze winter alom gezien als de koudste winter ooit. (bron: KNMI)

Wat was de koudste winter in Nederlandvan de 20e eeuw?

De winter van 1963 is de allerkoudste winter van de 20e eeuw. In dat jaar lag er ijs in de Noordzee en was de ijslaag op het IJsselmeer zo dik dat er auto’s overheen konden rijden. Deze winter begon met een witte kerst in 1962. Tijdens de eerste  maanden van 1963 vroor het elke dag. Pas begin maart begon het met dooien. Op 18 januari 1963 werd de koudste Elfstedentocht ooit verreden. Bij de start was het -20°C. (bron: KNMI)

Wat is de koudste dag ooit in Nederland?

Wat de koudste dag ooit in Nederland is, is niet helemaal duidelijk. De laagste temperatuur ooit in Nederland werd gemeten op 27 januari 1942. In Winterswijk was het toen -27,4 °C. De koudste dag op het meetstation van het KNMI in De Bilt is echter een dag eerder. Op 26 januari 1942 werd het overdag niet warmer dan -11,2 °C, s’nachts daalde het kwik naar -24,8 graden (bron).

Wat is de koudste winter van de afgelopen 10 jaar?

De laatste 10 jaar hebben we in Nederland geen echt koude winters gehad. De winter van 2013 is statistisch gezien de koudste winter van de laatste 10 jaar. Voor een echt strenge winter moeten we echter veel verder terug. De laatste echt koude winter in Nederland was 1997.

Hoe meten ze dat eigenlijk?

Voor het opstellen van de ranglijst met de koudste winters in Nederland wordt gebruik gemaakt van het zogenaamde ‘Hellmann-koudegetal’. Om dit getal te bepalen worden de temperaturen op de dagen dat het vriest omgezet naar een waarde. Is de gemiddelde temperatuur in een dag -6° C. Dan is het Hellmankoude-getal voor die dag 6. Is de gemiddelde dagtemperatuur -4,1°C, dan is het Hellman-koudegetal 4,1. Door alle gemiddeldes in de periode van 1 november tot 31 maart bij elkaar op te tellen krijg je het Hellmann-koudegetal.

Tijdens een gemiddelde winter komt het Hellman-koudegetal tussen de 40 en 100 uit. Een extreem strenge winter heeft een Hellman-koudegetal > 300. Dat is sinds 1901 pas twee keer gebeurd.

Top 10 historisch koudste winters in Nederland

Hieronder hebben we de tien strengste winters van de afgelopen 100 jaar in Nederland op een rij gezet.

JaarGemiddelde
temperatuur (°C)
Hellman-koudegetal
1963-3,4337,2
1947-2,4342,8
1940-1,9294,6
1942-1,5331,8
1929-1,5227,1
1979-0,8205,7
1996-0,1150,5
1941-0,1154,8
19700,1141,3
19170,1163,2

Heb jij herinneringen aan een koude winter?

Heb jij de koudste winters van de afgelopen 60 jaar (1963, 1979, 198, 1987, 1996 of 1997) bewust meegemaakt en daar nog herinneringen aan? Dan zouden we het heel leuk vinden wanneer je die met ons en de lezers van bergfamilie.nl wil delen. Laat je een bericht achter via het opmerkingenveld hieronder?

Vakantie in Schladming-Dachstein

Frank van Delden

Vanuit Oostenrijk schrijf ik over alles wat met bergen, avontuurlijke vakanties, kamperen en outdooractiviteiten te maken heeft. Mijn favoriete activiteiten zijn (toer)skiën, wandelen, (downhill) mountainbiken en fotograferen. Ik wil iedereen graag laten zien hoe veel er te zien, doen en te beleven is in de bergen.

Daarnaast heb ik inmiddels uitgebreide ervaring met het testen van de beste wandelschoenen, outdoorkleding, outdoorgear en gadgets.

Eerder Verschenen

Winterwandelen: alle informatie over wandelen in de sneeuw

Even voorstellen: Krampus, hulpje van Sint Nicolaas in Oostenrijk

Ook Interessant

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.