Klettersteigen: tips voor beginner en gevorderden die willen klettersteigen

Klettersteigen (ook wel Via Ferrata) is de eerste stap van bergwandelen naar klimmen. Dankzij de staalkabels en zekeringen klim je met klettersteigen veilig omhoog. Je zou het kunnen zien als een eerste stap richting alpinisme. Wil je graag een klettersteig maken? Dan hebben we in dit artikel een aantal veiligheidstips voor je verzameld. Daarbij krijg je tips voor het plannen van je eerste route en leggen we je kort uit wat klettersteigen inhoudt. Scroll dus snel naar de informatie die jij zoekt.

Wat is klettersteigen?

Klettersteigen is wandelen / klimmen langs een gezekerde route. De Italiaanse benoeming ‘Via Ferrata’ betekent letterlijk ‘ijzeren weg’.

Bij het klettersteigen draag je een klimgordel met een grote kabel. Deze kabel wordt door twee zekeringen de gehele route bevestigd aan de ijzeren hulpmiddelen. Dit kunnen klimhaken, ladders en stalen kabels zijn. Wanneer je valt, ben je dus altijd aan één van de ijzeren hulpmiddelen bevestigd.

De moeilijkheidsgraad van een klettersteig wordt aangegeven met codes A tot en met E. Een geoefende bergwandelaar (zonder hoogtevrees) kan doorgaans zonder probleem een route met A of B classificatie afleggen. Iemand die klimervaring heeft, kan zich voor een eerste keer zelfs aan een route met gedeeltelijk C classificatie wagen. Daarna worden de routes al snel behoorlijk technisch.

Materiaal voor klettersteigen

Om een kletttersteig te maken heb je niet veel meer nodig dan voor een reguliere wandeling. Eigenlijk moet je de  volgende dingen huren of aanschaffen:

• klimhelm
• klimgordel met klettersteigset (liefst met valdemper)
• eventueel dunne (klim)handschoenen

Daarnaast bestede gebruikelijke wandeluitrusting, die in ieder geval bestaat uit:

• goede wandelschoenen
• broek met voldoende beweegruimte
• wandelshirt
• outdoorjas
• buff of nekwarmer
• zonnebril voor in de bergen en zonnebrandcrème
• EHBO setje

Zo plan je een veilige klettersteig

Hierdoor geven we je vijf tips voor je eigen veiligheid tijdens het klettersteigen.

Een goede voorbereiding

Informeer je, voordat je begint, goed over de moeilijkheidsgraad, de afstand, de steilheid en het hoogteverschil. Bekijk ook de weersverwachtingen en actuele omstandigheden ter plaatsen. Ga je voor het eerst een klettersteig doen? Ga dan op pad met een gids. Bij het plaatselijke toerismebureau helpen ze je doorgaans graag verder. Een gids kan je vertellen waar je op moet letten. Ook kan een gids jou (of je kinderen) helpen als het toch, onverhoopt, ergens tegen zit.

Zorg voor een goede uitrusting

Wanneer je op pad gaat, zorg dan voor een goede uitrusting. Wanneer je niet gelijk wil investeren in een dure (en degelijke) kletterset, huur dan liever een setje. Dit is een beter idee dan met minderwaardig materiaal op pad gaan. Het gaat hier om je veiligheid. Zorg voor een goede helm, klettersteigset en klimgordel die passen en in goede toestand zijn. Goede schoenen, handschoenen, bescherming tegen de zon, voldoende eten en drinken en een EHBO setje zijn ook onontbeerlijk.

Controleer jezelf en je partner

De goede uitrusting is één ding, het juiste gebruik van de uitrusting is een tweede. Ga je voor de eerste keer klettersteigen? Geef dit dan aan bij je gids. Hij of zij zal extra tijd en ruimte inlassen om je bekend te maken met het materiaal en het gebruik ervan. Draag je voor het eerst een helm? Vraag de gids dan om te controleren of alles goed zit. Controleer jezelf en vervolgens je partner op volgende punten:

• Is de klettersteigset (Y set) op de juiste manier aan de klimgordel bevestigd (met ankerknoop)?
• Is de klimgordel op de juiste manier aangetrokken en vastgezet?
• Zit de helm goed en stevig (even ja en nee laten schudden)?

Zorg tijdens het klettersteigen altijd dat beide karabiners van de klettersteigset aan de klettersteig verbonden zijn. Tijdens het omhangen mag er slechts 1 karabiner tegelijk losgemaakt worden.

De juiste klimtechniek

Klim rustig en beheerst. Liever iets langzamer dan net iets te snel. Spaar kracht en ga niet op het randje van je kunnen zitten. Je bent gezekerd, maar vallen is echt geen pretje (hebben wij ons laten vertellen). Wanneer je het gevoel hebt dat je niet zeker genoeg onderweg bent, breek je tocht dan altijd af.

Houd afstand

Tussen twee bevestigingspunten mag altijd slechts één persoon onderweg zijn. Houdt bij loodrechte etappes (ladders) ook altijd rekening dat degene voor je mogelijk kan vallen. En houd rekening met steenslag. Het is jouw verantwoordelijkheid om de afstand met de persoon voor je in stand te houden. Je mag nooit verwachten dat de persoon voor jou sneller gaat voor jou.

Een gids heeft meerwaarde

Met bovenstaande tips ben je veilig onderweg. Wij adviseren beginners in ieder geval om een gids in te schakelen bij het maken van een klettersteig. Niet alleen voor je veiligheid, maar ook omdat je daar veel van kan leren. Een berggids kan je feedback geven op je klimtechniek, waardoor je snel beter zult worden.

Hier kan je klettersteigen

In Oostenrijk (met name in Tirol en SalburgerLand) en in Italië (met name in Zuid-Tirol) zijn veel klettersteig routes uitgezet. In Italië noemen ze deze routes “via ferrata”. Wij hebben een hele mooi en makkelijke route beschreven bij de Stuibenfall in het Ötztal in Tirol. Deze route kan met kinderen vanaf een jaar of 12 gedaan worden.

Klettersteigen met kinderen

Om te klettersteigen met kinderen, moet het hele gezin over een goede conditie en wandelervaring beschikken. Klimervaring (ook op een klimmuur) is zeker een voordeel. Wanneer je een klettersteig met kinderen wil maken, adviseren wij een berggids in te schakelen.

Een berggids heeft veel ervaring en kan kinderen helpen op stukken waar het lastig wordt, als ze angstig worden of als er iets onverwachts gebeurd. Daarbij is een berggids opgeleid om veranderingen in het weer waar te nemen. Daardoor kan hij of zij tijdig aangeven wanneer het tijd is om de tour af te breken en terug te gaan.