In het Oosten van Zwitserland ligt een van de geologisch meest interessante gebieden van Europa. Dit UNESCO Werelderfgoedgebied in het noordoosten van Zwitserland heet de Tektonische Arena Sardona. Dit 32.850 hectare grote gebied ligt op de grens van de kantons Glarus, St. Gallen en Graubünden. Sinds 2008 staat dit relatief onbekende gebied in dezelfde UNESCO categorie als de Grand Canyon en de vulkanische eilanden van Hawaï. In dit artikel delen we onze beste tips voor wandelen in UNESCO Werelderfgoed Sardona. Dus plan jij een wandelvakantie naar Zwitserland? Dan moet je dit zeker even lezen.
Wat maakt Werelderfgoed Sardona zo bijzonder?
Een plekje op de UNESCO Werelderfgoedlijst krijg je niet zomaar. Wat de Tektonische Arena Sardona zo bijzonder maakt? Nergens anders in Europa zie je zo duidelijk hoe bergen ontstaan door continentale botsingen. Je ziet geologische sporen die ontstaan zijn door tektonische stuwkracht, een geologisch proces waarbij ouder en dieper gelegen gesteente boven jonger gesteente komt te liggen. Op een aantal plekken in dit gebied is van kilometers ver te zien hoe twee duidelijk van elkaar te onderscheiden lagen de bergen vormen. Door het gebied ligt de ‘Glarus thrust’ als een scheidingslijn tussen de twee gesteentelagen. Op sommige plekken wordt je omgeven door bergen waarin deze lijn te zien is: daarom de naam Tektonische Arena Sardona. Sardona verwijst hierin naar de 3.056 meter hoge Piz Sardona die het middelpunt van de arena vormt.
Geologische wandelroutes in Sardona
Je ontdekt de geologische hoogtepunten van UNESCO Werelderfgoed Sardona het best te voet. Onderstaande routes zijn niet alleen interessant voor (amateur)geologen, maar voor alle bergliefhebbers. De landschappen langs de route doen niet onder voor die in andere, bekendere delen van Zwitserland. Wil je het meest uit deze wandelroutes halen? Bezoek eerst een Sardona bezoekerscentrum, zoals die in het station van Glarus, om te snappen waar je precies naar kijkt als je door de Tektonische Arena Sardona wandelt.
Alle genoemde (dag)wandelroutes zijn hoogtevreesvriendelijk en technisch niet moeilijk. Wel zijn ze soms zo lang waardoor een goede conditie vereist is.
1. Naar de Kärpfbrücke
De Kärpfbrücke is een natuurlijke rotsbrug die door de Niedererbach-rivier tussen kalksteen- en flysch-gesteentelagen gesleten is. Het plafond is op zijn hoogst vier meter hoog en bij laag water kan je door de 50 meter lange ondergrondse stroom wandelen. Deze Sardona highlight ligt in het Freiberg Kärpf natuurgebied, het oudste natuurreservaat van Europa. Neem vanuit Schwanden de kabelbaan Kies-Mettmen. Een 7 kilometer lange circulaire wandelroute loopt langs het Garichti-stuwmeer en de Kärpfbrücke.
Wandelafstand: 7 kilomteter.
Hoogtemeters: 400 hoogtemeters.
Wandeltijd: ongeveer 2,5 uur.
2. Ronde om de drie Murgseen
Ook de drie Murg-meren boven het dorp Murg maken deel uit van de Tektonische Arena Sardona. Parkeer de auto op de parkeerplaats die het diepst in het dal ligt en begin aan deze 15 kilometer lange wandelroute. Halverwege, tussen twee van de schilderachtige Murgseen, ligt de Murgseenhütte. Je kan een nachtje logeren om de lange wandelroute in twee delen te splitsen en de pas nabij de hut op te kunnen lopen voor nog beter uitzicht. De rondwandeling ligt afwisselend door open terrein en oude bossen. Beken kronkelen door groene dalen vol enorme rotsblokken en kleurige bloemen.
Wandelafstand: 14 kilometer.
Hoogtemeters: 881 meter.
Wandeltijd: 5 uur.
3. Langs de Caumasee naar de Rijnkloof
De Caumasee is een van de makkelijkst bereikbare mooie meren van Zwitserland. Het is er dan ook behoorlijk toeristisch, maar de groenblauwe tinten van het door bos omgeven meertje maken een bezoek toch de moeite waard. Vanaf de Caumasee volg je een breed en makkelijk wandelpad naar de Rijnkloof. Vanaf uitkijktoren Il Spir bij het gehucht Conn kijk je honderden meters de diepte in om te zien hoe de jonge Rijn tussen honderden meters hoge kliffen kronkelt. Een route van 10 kilometer begint op de parkeerplaats van de Caumasee.
Tip: je kan hier door de kloof ook spectaculair raften en er rijdt een trein door de kloof.
Wandelafstand: 10 kilometer.
Hoogtemeters: 230 hoogtemeters.
Wandeltijd: ongeveer 2 uur.
4. Langs de Talalpsee
Bij het topstation van de Kerenzerbergbahn begint het Geophenomena Trail Kerenzerberg. Deze 9 kilometer lange wandelroute loopt langs de schilderachtige Talalpsee naar de Fronalp Pass. Onderweg leer je dankzij informatiepanelen allerlei geologische weetjes. In rotsen zie je sporen achtergelaten door gletsjers en in grijze wanden die je grotten. Deze route heeft 608 hoogtemeters. De wandelroute van het dorp naar het bovenste kabelbaanstation is niet heel spectaculair. Je kan volgens ons beter in Zwitserlands langzaamste kabelbaantje omhoog gaan. Je kan dan naar de Talalpsee heen en weer lopen, of een stukje verder naar de pas met fantastisch uitzicht lopen (dat wordt dan deze route). Neem een picknick mee en lunch met uitzicht op de gekartelde rotswand met gesteentelagen die zo in elkaar gedrukt zijn dat ze doen denken aan een mishandelde tompoes.
Wandelafstand: 8,9 kilometer of 7,8 kilometer als je hoger start.
Hoogtemeters: 608 hoogtemeters of 350 bij de hogere variant.
Wandeltijd: ongeveer 3,5 uur.
5. Met uitzicht op de Glarus Thrust
De Glarus Thrust is een duidelijk zichtbare scheidingslijn tussen 250 miljoen jaar oud Verrucano-gesteente en 35 tot 50 miljoen jaar oud Flysch-gesteente. Het oudere gesteente ligt boven het lichtere, jongere gesteente. Je ziet deze lijn goed vanaf de 8 kilometer lange circulaire wandelroute bij Firstboden. Je moet er wat hoogtemeters voor overhebben, maar boven heb je prachtig uitzicht op de bergketen met de Thrust en de Martinsloch, een gat in de rotsen waardoor je de lucht aan de andere kant van de berg ziet. Je kan de hoogtemeters beperken door het Tschinglen-treintje op en neer te nemen. Of kies voor een middenweg: omhoog met de trein en terug door de Tschinglen-kloof afdalen terug naar het dorp Elm.
Wandelafstand: 7,9 kilometer.
Hoogtemeters: 766 hoogtemeters.
Wandeltijd: ongeveer 4 uur.
Winterwandelen in Sardona
Je kan veel van de hoogtepunten van de Tektonische Arena Sardona ook in de winter bewonderen. Veel van de hierboven genoemde wandelroutes zijn in de winter niet toegankelijk, maar winterwandelpaden bieden een oplossing. Tussen kabelbaanstation Ämpächli boven het dorp Elm en de Munggä Hüttä wordt bijvoorbeeld een pad in de sneeuw gestampt. Dit winterwandelpad is gemarkeerd met roze paaltjes en leidt naar een gezellige berghut met fantastisch uitzicht op de Glarus Thrust en het Martinsloch. Zin in een winterwandeling op sneeuwschoenen onder je wandelschoenen? Dan is sneeuwschoenwandelroute 211 boven het dorp Flims een echte aanrader. Al ploeterend door de sneeuw bevindt je je in het hart van het Sardona Werelderfgoedgebied, met passend geologisch uitzicht.
Tip: lees ook onze tips voor winterwandelen in Zwitserland en doe inspiratie op voor winterwandelen in Oost-Zwitserland.
Huttentocht: Sardona World Heritage trail
Wie het Sardona Werelderfgoedgebied maximaal wil ervaren, wandelt de 84 kilometer lange Sardona World Heritage Trail. Deze huttentocht door de Arena wordt door de meeste mensen in zes dagen gelopen, maar hij kan ook ingekort worden. Begin je wandelavontuur in het dorp Filzbach aan de Walensee en eindig met een drankje op een terras in wintersportdorp Flims. Overnacht in gezellige hutten en bewonder de zonsopkomst en zonsondergang boven de Glarner Alpen. Wel even trainen van tevoren, want in totaal stijg je 7.315 meter en daal je 6.951 meter.
Korte wandelingen naar Sardona bezienswaardigheden
Niet voor alle geologische hoogtepunten in de Sardona Arena hoef je kilometers te wandelen. Op de Flumserberg ligt bijvoorbeeld het kinderwagenvriendelijke GeoGallery-leerpad met interactieve stations. In het dorp Mollis bezoek je een geologie- en fossielententoonstelling in dorpsmuseum en in kantonhoofdstad Glarus bezoek je de Sardona-tentoonstelling in het stationsgebouw.
Een waar geologisch hoogtepunt is ook de Lochsite net buiten het dorp Schwanden. Vanaf de parkeerplaats wandel je in 5 minuten naar het ‘geologische pelgrimsoord’ waar je de Glarus Thrust en de twee verschillende gesteentelagen aan kunt raken. Deze plek speelde een belangrijke rol in de vorming van de tektonische theorie.
Meer wandelroutes in Sardona
Ontdek meer over de Tektonische Arena Sardona op de officiële website van de regio. Je vindt daar ook een aantal wandelroutes. Ook op de website van toeristisch gebied Flims Laax en de website van het Glarnerland, beiden onderdeel van het Werelderfgoedgebied, vind je wandelinspiratie. In onze artikelen wandelen in het Glarnerland en winterwandelen in Oost-Zwitserland vind je andere favorieten. De handigste kaart voor je wandelavonturen met een geologisch tintje is de Swisstopokaart Tectonicarena Sardona (Blatt 5080 T).
