Wist je dat ook in Oostenrijk Sinterklaas gevierd wordt? Net als in Nederland komt ‘Nikolaus’ of ‘Nicolo’ rond 5 december langs om de brave kinderen te belonen met cadeaus en de stoute kinderen te straffen. In Oostenrijk wordt ‘Nikolaus’ of ‘Nicolo’ niet geholpen door Piet, maar door Krampus, als monsters verklede mannen en jongens.
Krampus – de Oostenrijkse hulp van Sinterklaas
Oostenrijkers zijn gek op de Krampus (die ze liefkozend Krampei noemen), de demonische begeleider van Sinterklaas. Deze liefde voor de Krampus is best bijzonder, want hij is een stuk afschrikwekkender dan de Pieten de we uit Nederland kennen. Krampus draagt namelijk nog een roe. En met deze takkenbos deelt hij rake klappen uit. Ook draagt de Krampus luide bellen aan zijn gordel, waardoor je ze al van verre hoort aankomen.
Vooral voor kinderen en jongeren is de Krampus tijd, die duurt van medio november tot aan kerst, een spannende periode.
Krampus een eeuwenoude traditie in Oostenrijk
De oorsprong van de Krampus-traditie in Oostenrijk gaat eeuwen terug. Het ritueel is al voor de Middeleeuwen ontstaan om kwaadwillende wintergeesten te weren. De Krampus kreeg een afschrikwekkend uiterlijk, luide koebellen en een roe om ze te verjagen. Deze roe is gemaakt van berkentakken, de enige boom die ook in de winter knoppen heeft, en daardoor een lokaal symbool van vruchtbaarheid is.
Met de komst van het Christendom veranderde de traditie. Bijna 400 jaar lang was het verboden voor mensen om zich als Krampus te verkleden. Echter verdween de de traditie nooit helemaal. Rond 1700 werd de Krampus traditie in Oostenrijk in ere hersteld. Vanaf dat moment vergezelde hij een bisschop (Sint Nikolaas), kreeg een veel demonischer en dierlijker uiterlijk en kreeg de taak om brave kinderen te belonen en stoute kinderen te straffen.
Naast Krampus heeft de Sint nog meer bijzonder helpers
Sinterklaas wordt in Oostenrijk door nog veel meer figuren vergezeld. Naast Krampus loopt vaak ook ‘Knecht Rupert‘ mee. Deze oude man heeft als taak om stoute kinderen mee te nemen in een rieten mand op zijn rug. Engelen (een rol van de Oostenrijkse meisjes) delen tegelijkertijd snoep en lekkers uit. Omdat er lokaal heel veel verschillen zijn, kan het van dorp tot dorp verschillen wat voor figuren er in de optocht meelopen. Heksen, Perchten, Buttnmandl en de Habergeiß en nog veel meer andere figuren hebben we de afgelopen jaren al ‘ontmoet’.
Krampus optocht in Oostenrijk bezoeken
Tussen Sint Maarten (11 november) en de kerstdagen worden overal in Oostenrijk optochten (‘Krampuslaufen’) georganiseerd. In bijna elk dorp is wel een Krampusvereniging die deze traditie in ere houdt. Ze maken hun prachtige )maar angstaanjagende) maskers zelf en lopen mee in verschillende optochten in de regio. Deze optochten vinden in het donker plaats. De Krampussen dragen koebellen waardoor je ze al van verre hoort aankomen. Gelukkig staan er dranghekken langs de route om je tegen hun ‘agressie’ te beschermen. In de optocht lopen ook meerdere Sinterklazen mee. Deze worden vergezeld door schattige engelen die snoepjes, pinda’s en mandarijnen uitdelen.
Om deze bijzondere traditie in Oostenrijk zelf mee te maken, hoef je dus niet per se op 5 december in Oostenrijk te zijn. De eerste Krampus optochten vinden namelijk al in november plaats.Om een goed beeld te kriigen van zo’n optocht, hebben we hieronder een korte video van dit bijzondere fenomeen geplaatst.
