Gravelbiken is een fietssport die heel hard in populariteit toeneemt. Niet zo gek, want wat is er leuker dan ontspannen door de mooiste natuurgebieden fietsen? Paulien heeft sinds een paar maanden het gravelbiken helemaal ontdekt. Toen ze door een voetbreuk niet meer kon wandelen, heeft zij zich vol enthousiasme op haar fiets gestort. Ondertussen heeft ze al honderden kilometers afgelegd en deelt ze graag haar kennis over gravelbiken. Van ‘wat is dat eigenlijk?’ tot routes die heel geschikt zijn als voorproefje.
Wat is gravelbiken precies?
Gravelbiken is heel simpel vertaald ‘grindfietsen’. Voor een gravelbiker zijn langgerekte grindpaden het ultieme genieten. Dat kan heel fijn grind zijn, zoals op paden in de Noord-Hollandse Duinen, of losse steentjes zoals in Zuid-Limburg en het buitenland veel ziet. Nu is het op weinig plekken mogelijk om lange afstanden alleen over grindpaden te fietsen. Daarom worden er vaak ook andere niet-asfaltpaden in gravelbikeroutes opgenomen. Dan fiets je bijvoorbeeld over stevige bospaden of niet te technische mountainbikepaden. Gravelbiken combineert het snelheid maken op lange, rechte paden van het wielrennen met wat avontuurlijker fietsen van het mountainbiken.
Wat gravelbiken extra leuk maakt: het is een minder competitieve sport dan wielrennen. Veel gravelbikers fietsen niet om een zo goed mogelijke tijd neer te zetten, maar om onderweg te genieten. Stoppen om naar een mooi uitkijkpunt te lopen, in de zon genieten van een ijsje of even kletsen met een vriendelijke local: daar is alle tijd voor.
Wat heb je nodig om te beginnen met gravelbiken?
Gravelbiken doe je op een gravelfiets. Dit type fiets lijkt meer op een racefiets dan op een mountainbike, maar dan met ruimte voor bredere banden. Met smalle bandjes over oneffen paden fietsen is namelijk niet erg comfortabel. De meeste gravelbikes hebben een racefietsstuur, en geen vering zoals een mountainbike. Dat maakt ze perfect voor de paden die tussen asfaltwegen en mountainbikepaden in zitten.
Een goede gravelbike kost 1200+ euro, en dat is dan nog ‘goedkoop’. Je hoeft niet direct je bankrekening leeg te trekken. Huur een gravelbike bij een verhuurpunt, zoals het Shimano Experience Center in Valkenburg. Omdat gravelbiken een relatief nieuwe sport is, zijn er helaas nog weinig verhuurpunten. Mountainbikeverhuur is makkelijker te vinden, en op zo’n fiets kan je ook prima kennismaken met het gravelroutes.
Aankopen die de investering absoluut waard zijn: een goede fietshelm en een fietsbroekje met een zeem. Zo’n broekje koop je in een lagere prijsklasse van de Decathlon of van Agu. Betere broekjes koop je bij IRIS of Rapha, maar met die prijzen wil je er wel zeker van zijn dat je vaker gaat fietsen. Vergeet ook niet een reparatiesetje met een extra binnenband (of bandenplakset) mee te nemen. In speciale fietsschoenen, pedalen, fietsshirts en fietstasjes hoef je echt niet direct te investeren. Je kan prima in een t-shirt en op je sportschoenen of lage wandelschoenen fietsen.
Je eerste gravelbike kopen
Vind je het gravelbiken helemaal geweldig? Vraag in grotere (sport)fietswinkels naar advies voor gravelbikes. Laat je goed adviseren over de framemaat, want je stuur een paar centimeter te ver of dichtbij kan vervelende blessures opleveren. Je hebt echt niet direct de allerbeste fiets nodig, maar goede versnellingen en goede remmen zijn wel belangrijk. Het tweedehands aanbod van gravelbikes is nog niet zo groot, omdat dit een relatief nieuwe sport is, dus heb geduld in je zoektocht.
Begin met (inge)korte fietsroutes
Op zoek naar gravelbikeroutes krijg je afstanden van 200-400 kilometer voorgeschoteld als ‘normale’ routes. Laat je daar niet door afschrikken, dat soort afstanden hoef je nog lang niet of zelfs nooit te gaan fietsen. Begin met een route van 30 tot 50 kilometer.
Probeer gravelbiken eerst in Nederland, voordat je moeilijkere paden met steile afdalingen of technischer (mountainbike)parcours gaat trotseren. Het belangrijkste aan gravelfietsen is genieten. Maak de afstanden dus niet te lang, fiets rustig en kijk om je heen, en neem tijd voor een picknick.
Let op: houd je aan de regels
Houd je ook bij het gravelfietsen altijd aan regels van lokale natuurgebieden. Nederlandse natuurbeschermers zijn niet zo blij met het toenemend aantal fietsers dat over de bospaden fietst. Lees de bordjes voordat je een gebied binnen fietst en houd rekening met wandelaars en ruiters die die paden ook gebruiken.
Volg een cursus voor beginners
Vind je het gravelbiken geweldig, en wil je ook steile hellingen en lastigere paden kunnen fietsen? Volg een cursus gravelbiken voor beginners, bijvoorbeeld bij Maikel Grip op Gravel. Hij leert je goed remmen, bochten sturen en hellingen op of af fietsen. Je kan vooraf aangeven waar je mee wilt oefenen. Omdat je samen met hem in een groepje gaat fietsen, geeft hij je onderweg ook feedback op je houding of andere dingen die hem opvallen.
3 beginnervriendelijke gravelbikeroutes
De meeste bekende gravelbikeroutes in Nederland zijn 100-400 kilometer lang. Dat is wel heel uitdagend voor wie nog geen maanden training in de benen heeft zitten. Daarom hebben we drie korte varianten van bekende routes voor je uitgezet. Deze routes beginnen en eindigen bij een treinstation, en geven je een goed idee van hoe leuk en gevarieerd gravelbiken is.
1. 50 km gravelbiken aan de Limburgse grens
Van Nijmegen naar Maastricht ligt de Limburg Divide (Geile Strecke), een 217 kilometer lange route. Dankzij de heuvels bij Beek en Dal en rondom Valkenburg is dit een zware route voor Nederlandse termen. Fantastisch voor op je bucketlist, en voor een voorproefje kan je deze 50 kilometer lange route van Venlo naar Roermond volgen. Net over de Duitse grens liggen langgerekte gravelpaden door stille bossen: genieten!
2. 65 kilometer fietsen door de Friese Wouden
Alvast een spoiler: deze 65 kilometer lange gravelroute door de Friese Wouden loopt opvallend weinig door het bos. Wél fiets je hier over mooie lange gravelstroken door het Friese land. Het natuurlijke hoogtepunt van de route is het Nationaal Park de Alde Feanen, waar je over gravel langs het water racet. Houd je van vogelen? Neem je verrekijker mee, want hier kan je je hart ophalen.
3. The Green Divide: de mooiste gravelbikeroute van NL
Misschien wel de mooiste gravelbikeroute van Nederland, de Green Divide. Deze 305 kilometer lange route loopt over de mooiste grindpaden van de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe. Je kan hier dagenlang fietsen door bos en over heide, terwijl je amper een weg of dorp tegenkomt: het gravelparadijs van Nederland. De hele route is wat ambitieus als je daar niet voor getraind hebt. Een voorproefje krijg je op deze 40 km lange route van Apeldoorn naar Ermelo.
Meer informatie over gravelbiken
De komende tijd zal Paulien haar ervaringen blijven delen op Bergfamilie. Dus als je meer wil weten over deze manier van fietsen, of inspiratie wil voor de mooiste bestemmingen om te gravelbiken, dan vind je dat via de zoekbalk.
